ვირუსულობა – ციფრული ეპოქის ახალი იარაღი

თბილისი (BPI) – აგვისტოს ომის დროს, რუსული სამხედრო თვითმფრინავები ბორჯომ-ხარაგაულის ტყე-პარკსა და ატენის ტყეებს მორიგეობით უკიდებდნენ ცეცხლს. ტყეები 25 დღე იწვოდა და მთლიანად 1100 ჰექტარზე მეტი განადგურდა.

2017 წელი, საქართველო ტყის ხანძრების სერიამ მოიცვა. სულ 12 ჰექტარი ტყე დაიწვა. განსაკუთრებით მასშტაბური იყო ბორჯომის ტყეში გაჩენილი ხანძარი. CENN-ის ინფორმაციით, 20–26 აგვისტოს ტყის ხანძრის შედეგად, ბორჯომში დამწვარია 752 ჰა ფართობი, საიდანაც 525 ჰა 2008 წლის ნახანძრალი ტერიტორიაა.

Treepex-ის ვიდეორგოლი იწყება ტექსტით: 20 % მაღალი სიკვდილიანობის რისკი – ყოველ წელს 5.5 მილიონი გარდაცვალების ფაქტი. მიზეზი: ჰაერის დაბინძურება. სწორედ ეს გახდა Treepex-ის რეკლამის მთავარი გზავნილი.

Treepex ქართველი გამომგონებლების – ბაჩო ხაჩიძისა და ლაშა კვანტალიანის შექმნილი სტარტაპია. კომპანიის მიერ შექმნილი მოწყობილობა დაბინძურებული ჰაერისგან, სუფთა ჰაერს წარმოქმნის. მოწყობილობას აქვს სპეციალური კარტრიჯი, რომელიც ჰაერს ასუფთავებს და როგორც ავტორები აცხადებენ, ისეთივე სასარგებლოს ხდის, როგორც ტყის ჰაერს. მოწყობილობა პორტატულია და მისი დამუხტვა უკაბელო წყაროთი არის შესაძლებელი. Treepex-ს აქვს თავისი მობილური აპლიკაციაც, რომელიც ზომავს ჰაერის დაბინძურების დონეს თქვენ გარშემო. პროექტის ავტორების თქმით, ტრიპექსი არამხოლოდ ყოველდღიური დაცვისთვისაა, არამედ ფორსმაჟორული შემთხვევებისთვისაც გამოსადეგარია.

პრობლემასთან საბრძოლველად, მოწყობილობის რეკლამა, რომელმაც არა მხოლოდ საქართველო, არამედ მთელი მსოფლიო მოიცვა, სოციალურ ქსელში ერთი წლის წინ გამოჩნდა. პროდუქტით ბევრი დაინტერესდა.

გამოგონებით დაინტერესდნენ როგორც ქართველი, ასევე უცხოელი მოსახლეობა. ადამიანები ცდილობდნენ გაერკვიათ რა ეღირებოდა მოწყობილობა და როდიდან გახდებოდა მისი შეძენა შესაძლებელი. Treepex-ზე წერდნენ გავლენიანი უცხოური გამოცემები Huffington Post, Daily Post India, Eco Warrior Princess და მრავალი სხვა.

აჟიოტაჟის დაწყებიდან ერთ თვეში, პროექტის ავტორებმა მომხმარებელთა ინტერესს ვიდეორგოლით უპასუხეს: „ჩვენ არ გვჭირდება ელექტრონული მოწყობილობა იმისთვის, რომ ვისუნთქოთ – ჩვენ გვჭირდება ხეები”.

მოწყობილობა Treepex, რომელიც ინტერნეტში გავრცელებული ვიდეორგოლის მიხედვით, მომხმარებელს სუფთა ჰაერით სუნთქვაში უნდა დახმარებოდა, სინამდვილეში ხეების დარგვის ონლაინ პლატფორმა აღმოჩნდა. Treepex-ის გაყიდვის დაწყებამდე მისმა შემქმნელებმა განაცხადეს, რომ ბორჯომის ტყის აღსადგენად და ყურადღების მისაქცევად, მთელი მსოფლიო “გააცურეს”.

“ყველას შეგიძლიათ ჩვენი პლათფორმით დარგოთ ხეები ბორჯომში. ჩვენ, ჩვენი რეპუტაცია დავდეთ სასწორზე. 750 000-ხიდან, მხოლოდ 45 000-მდე აღდგენა შევძელით ქართულ რეალობაში. ეს მკვეთრი ნიშანი იყო, რომ მეტია საჭირო. ამიტომაც გავაკეთეთ ის, რაც გავაკეთეთ. გაუზიარეთ ეს ამბავი უცხოელ მეგობრებს. ქართველებმა ისედაც ვიცით, რატომ არის მნიშვნელოვანი ბორჯომი!”, – წერს ლაშა კვანტალიანი.

ეს პროექტი გახდა მაგალითი, თუ გარემოს დაცვის მიზნით სოციალურ მედიაში ყალბი პროდუქტის შესახებ განცხადებამ როგორ შექმნა ვირუსული მარკეტინგული კამპანია.

მილიონობით ადამიანმა ნახა ხე-ტყის შემცვლელი პროდუქციის შესახებ ვიდეო და ამასთან დაკავშირებით, ათასობით ადამიანმა დასვა შეკითხვა შემოთავაზების შესახებ სხვადასხვა სოციალურ პლატფორმებზე საუბრისას: იყო თუ არა მოწყობილობა რეალური? რამდენად გააუმჯობესებდა ის ჯანმრთელობის მდგომარეობას რთულ გარემო ან მძიმედ დაბინძურებულ პირობებში? სად შეიძლებოდა მათი შეძენა? რა ეღირებოდა პროდუქტი და როდის ჩაეშვებოდა ის გაყიდვაში?

ზუსტად ეს არის ვირუსულობა და ვირუსულობის ძალა. აგალაპარაკოთ თუნდაც ყალბ პროდუქტზე და იქონიონ თქვენზე მსგავსი გავლენა.

დღეს, ისე როგორც არასდროს, ინტერნეტი სულ უფრო და უფრო მნიშვნელოვანი ხდება  ჩვენთვის. მას ვიყენებეთ კომუნიკაციისთვის, შოპინგისთვის, ინფორმაციის მოსაძიებლად და სხვა. იმის გამო, რომ საზოგადოების დიდმა ნაწილმა ონლაინ სივრცეში გადმოინაცვლა, ორგანიზაციებმა გადაწყვიტეს, რომ სამიზნე აუდიტორიასთან ანუ თქვენთან ურთიერთობა ჩამოაყალიბონ ვირტუალურ სივრცეშიც, რადგან ეს არის მარტივი და იაფი გზა, გავლენა იქონიონ თქვენს ქცევებსა და გადაწყვეტილებებზე.

ყველა ვთანხმდებით, რომ XXI საუკუნე ციფრული ერაა. დღეს, ხშირად შეხვდებით სიტყვას „ვირუსულს“, რომელიც საერთოდ არაა დაკავშირებული გაციებასთან.

ვირუსული მარკეტინგი მარკეტინგის ტექნიკაა, რომლის დროსაც კომპანიის საქონლის ან მომსახურების შესახებ ინფორმაციას ელექტრონულად ვიღებთ. კომპანია პროდუქტსა თუ სერვისს მომხიბვლელად წარმოგიდგენთ, რათა ადვილად შეძლონ დაინტერესება და შემდგომში, თქვენთან საჭირო ურთიერთობების ჩამოყალიბება. ინტერნეტში და ონლაინ რეკლამირებაში, ვირუსული მარკეტინგი არის მარკეტინგის სახეობა, რომელიც ეყრდნობა და ხელს უწყობს ხალხს მიიღოს მარკეტინგული გზავნილები სხვადასხვა ციფრული გზით, როგორებიცაა: “word of mouth“, ელექტრონული ფოსტა, ბლოგები, სოციალური ქსელები და სხვა, რაც შემდგომში ეხმარება კომპანიას სხვადასხვა ინტერესის მქონე მომხმარებლისთვის შექმნას და წარმოაჩინოს სასურველი ბრენდი.

თუ დაინტერესდებით რომელიმე კამპანიით, რომელიც სიამოვნებასა და სიხარულს განიჭებთ, ზეწოლის გარეშე, ენთუზიაზმით გამოაქვეყნებთ საკუთარ კედელზე კამპანიის ბმულს და გაუზიარებთ მას მეგობრებს, რაც გიბიძგებთ შესაბამისი ნაბიჯებისკენ – გახდეთ „ვირუსის“ მატარებელი.

მარკეტინგის ამ ტექნიკის მთავარი ამოცანა არის შექმნას ისეთი კონტენტი, რომელიც დაგაინტერესებთ, გაგააქტიურებთ, ჩაგითრევთ და შთაგაგონებთ, რაც გაგიჩენთ სურვილს, რომ ისაუბროთ ამის შესახებ საკუთარ კედელზე, ბლოგში ან მოუყვეთ თქვენს მეგობრებს.

როგორც დენ ზარლერი, სოციალური მედიის მკვლევარი ამბობს, ვირუსული მარკეტინგი არის სტრატეგია, რომლისგანაც მარკეტოლოგი ქმნის კამპანიას – კამპანიას, რომლის მიზანიც არის შექმნას მეგობრებში სპონტანურად გავრცელებადი ანუ ისეთი პროდუქტი, რომელიც გავლენას მოახდენს აუდიტორიაზე. იგი ასევე განსაზღვრავს ვირუსულ მარკეტინგს, როგორც ნებისმიერ ონლაინ კონტენტს, რომელიც შექმნილია Go Viral ანუ ვირუსულობისთვის.  ვირუსული რეკლამები წარმოადგენს ონლაინ კამპანიებს, რომლებიც ვრცელდება “ვირუსის მსგავსად” – ერთი წუთის წინ უცნობი იყო, მომდევნო წუთს ის ყველგანაა.

დღეს, თანამედროვე მოთხოვნებს კარგად მოერგო სარეკლამო კომპანიებიც, რადგან მათ საკუთარ სტრატეგიებშიც ჩართეს ვირუსული ვიდეოები.

ყველას გემახსოვრებათ 2014 წლის ოსკარების დაჯილდოვება და ეპიკური selfy ისეთი ცნობილი ადამიანების მონაწილეობით, როგორებიც არიან – ელენ დეჯენერისი, ბრედლი კუპერი, მერილ სტრიპი, ბრედ პიტი, ანჯელინა ჯოლი, ჯენიფერ ლოურენსი, ჯარედ ლეტო, ჩენინგ ტატუმი, ჯულია რობერტსი, კევინ სპეისი, ლუპიტა და პიტერ ნიონგ’ო. ალბათ, ვერც კი შეამჩნიეთ ამ ფოტოს უკან დამალული რეკლამა. ეს არა უბრალოდ selfy, არამედ მსოფლიოს ნებისმიერ კუთხეში პირდაპირ ჩართვაში გაშვებული Samsung-ის რეკლამა იყო.

ვირუსულობა არის ის, რისთვისაც ყველა იბრძვის ინტერნეტში. ყველას სურს, ვიდეო, meme, ამბავი, სარეკლამო კამპანია თუ მათი კომბინაცია გავრცელდეს სწრაფად, როგორც ვირუსი.

2014 წლის ივლისში, საქველმოქმედო ორგანიზაციამ დაიწყო მცირე ინტერნეტ გამოწვევა, რომელმაც თეთრ სახლამდეც მიაღწია. “Digital strategy consulting“- ის თანახმად, საქველმოქმედო ფონდში “Ice Bucket Challenge” – ის გამოწვევამ შემოწირულობა გაზრდა $16 მილიონით, რაც წინა წლის ზაფხულთან შედარებით 50,000 აშშ დოლარით მეტი იყო. ვიდეოები YouTube- ზე 2 მილიონზე მეტმა ადამიანმა ატვირთა და 1 მილიარდზე მეტი ნახვა ჰქონდა. Facebook- ის მონაცემებით, ეს ვიდეოები 10 მილიარდზე მეტმა მომხმარებელმა ნახა, პიკური იყო 2014 წლის 1-17 აგვისტოს პერიოდში ნახვების რაოდენობა და მან 440 მილიონს მიაღწია. „Ice Bucket Challenge“- ის გამოწვევასთან დაკავშირებულ დისკუსიას 28 მილიონზე მეტი ადამიანი შეუერთდა პოსტებით, კომენტარებით და გამოწვევასთან დაკავშირებული ინფორმაციების მოწონებით.

როგორც ხედავთ, არც ისე ცუდი შედეგი აჩვენა თავზე ცივი წყლის გადასხმამ და ამ ვიდეოს გავრცელებადობამ ინტერნეტში. საქართველოც არ ჩამორჩენია მსოფლიოს ტემპს და ქართველი მოსახლეობაც მოიცვა თავზე ცივი წყლის გადასხმამ, რითაც ქვეყანამ პატარა, მაგრამ მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა ჰაშთაგის გავრცელებადობაში. ეს ვირუსულობის ძალაა – ადამიანებს თავისი ნებით გადაასხმევინო წყალი, აღბეჭდონ ეს პროცესი ვიდეოზე და განათავსონ ის სოციალური მედიის ნებისმიერ პლატფრომაზე ჰაშთაგით. სავარაუდოდ, ამ პროცესის მონაწილე თქვენც გახდებოდით.

ვირუსული მარკეტინგი საკონტროლებლად არის რთული მარკეტინგული ინსტრუმენტი.  არ არის ადვილი ისეთი სრულყოფილი რეკლამის შექმნა, რომელსაც ხალხი გაავრცელებს და ასევე, რთულია წინასწარ განსაზღვრო, იმუშავებს თუ არა ის. იმ შემთხვევაში, თუ ვირუსული მარკეტინგი, ანუ word of mouth არ გაამართლებს დაგეგმილს ან უარყოფით შედეგებს მოგვცემს, მარკეტერებმა უნდა გამონახონ საჭირო გზა, რომ ვირუსული მარკეტინგი გადააქციონ უარყოფითიდან დადებითისაკენ.

ნამდვილი ვირუსული მარკეტინგის გაზომვა ერთგვარი გამოწვევაა, რადგან რეალური ვირუსული მარკეტინგი ხორციელდება “კერძო საუბრებში” ანუ ჩვენი პირადი სოციალური ქსელის კედელზე. ამიტომ, კომპანიებს უჭირთ იმის გააზრება და დათვლა, თუ რა არის ნათქვამი და რა არის ამ საუბრების ეფექტურობა. ყველა მომხმარებლის პროფილს ვერ დაივლიან და ვერ დათვლიან, რადგან ყველა კედელი არ არის ღია და რომც იყოს, არ არსებობს ამის დათვლისთვის საჭირო ტექნიკა.

Facebook-დან Twitter-ზე, YouTube-დან LinkedIn-ზე ვირუსული მარკეტინგი სხვადასხვა ფორმით გვხვდება.

Digiday – Digital Content, Digital Advertising, Digital Marketing– ის თანახმად სიტყვა “ვირუსული” ყოველთვის არ  ასოცირდებოდა ონლაინ მარკეტინგთან ან/და ვებ ინდუსტრიასთან:

ონლაინ ეტიმოლოგიური ლექსიკონის თანახმად, მე -14 საუკუნეში “ვირუსი” პირველად გამოიყენებოდა “შხამიანი ნივთიერების” აღსანიშნად. წარმოიშვა ლათინური სიტყვა „ვირუსიდან“, რაც ნიშნავს “შხამსა და მცენარეულ, წელვად სითხეს“.

1728 წელს წარმოიშვა ვირუსის თანამედროვე მნიშვნელობა, როგორც “აგენტი, რომელიც იწვევს ინფექციურ დაავადებას”.

1972 წელს კი, ონლაინ ეტიმოლოგიური ლექსიკონის თანახმად, სიტყვა „ვირუსი“ პირველად კომპიუტერთან დაკავშირებით გამოიყენეს.

1990-იანებში, ვირუსული მარკეტინგი ცნობილი იყო როგორც „Word of mouth“-ზეპირი/წერითი მარკეტინგი. დღეს, ინტერნეტ ვირუსული მარკეტინგი ქმნის უამრავ შესაძლებლობას კომპანიებისთვის, რომ მცირე თანხით მიაღწიონ საჭირო მიზნებს.

1996 წელს ჯეფრი რეიპორტი, ჰარვარდის ბიზნეს სკოლის პროფესორი, წერს სტატიას სწრაფი კომპანიისთვის სათაურით “მარკეტინგის ვირუსი“, რომელშიც ის იყენებს ტერმინს “ვირუსული მარკეტინგი” და “V- მარკეტინგი”.

2004 წელი Facebook- ის დაბადების წელია. 2005 წელს კი, YouTube  ეშვება და ვირუსული ვიდეოები უფრო და უფრო პოპულარული ხდება.

ადრეულ 2000-იანებში: სოციალურ ქსელებთან და ონლაინ გამოცდილების დომინანტური ნაწილების გაზიარებით, ვირუსული მარკეტინგი აღწევს „Buzzword“ სტატუსს.

2006 წელს ვირუსული შინაარსის საიტი და პლატფორმა BuzzFeed დაფუძნდა. Google Trends- ის თანახმად, 2004-2012 წლებში “ვირუსული მარკეტინგის” საძიებო მოცულობამ ანუ „სერჩვადობამ“ (searche volume) პიკს 2008 წელს მიაღწია.

ვირუსული მარკეტინგული კამპანიის გაკეთება უფრო ადვილია, თუ ორგანიზაცია ხვდება მომხმარებლის სურვილებსა და მოთხოვნებს. ვირუსული მარკეტინგი არსებობს როგორც რეალურ, ასევე ვირტუალურ – ონლაინ ცხოვრებაში, რაც მარკეტოლოგებისათვის ყურადსაღებია, როდესაც ისინი საზღვრავენ აუდიტორიას.

კამპანიის შესწავლისას დაკვირვებამ აჩვენა, რომ მარკეტინგის ეს სტრატეგია მომხმარებლებში ქმნის ნდობის ხანგრძლივ გავლენიანობას.  ვირუსულ მარკეტინგს თქვენზე იმაზე მეტი გავლენის მოხდენა შეუძლია, ვიდრე თქვენ გგონიათ, რადგან ის სანდო წყაროსგან მოდის – ეს შეიძლება იყოს მეგობარი, ნათესავი, ბლოგი,  რომელსაც ხშირად კითხულობთ და ა.შ. ანუ თქვენთვის ინფორმაციის წყარო სანდოა.

ხშირად ჰგონიათ, რომ ვირუსული მარკეტინგი მხოლოდ პროდუქტის გაყიდვების გასაზრდელად არის საჭირო. რეალუად კომპანიები, ამ სტრატეგიას მომხმარებლზე გავლენის მოსახდენად იყენებენ.

Youtube-ზე ატვირთვითა და Facebook-ზე გაზიარებით, ყველაზე წარმატებული ვირუსული ვიდეოები თქვენი მეშვეობით ასობით ან თუნდაც ათასობით დოლარს იღებენ, ხოლო ყველაზე დიდი ჰიტები, რომლებიც იშვიათია – მილიონზე მეტის გამომუშავებაც კი შეუძლიათ.

დენიელ ფიშერის თანახმად, წარმატებულად გავრცელებული ვიდეოების ხელშემწყობი ფაქტორია ლიდერები, რომელიც ინტერნეტში ცნობილი, გავლენიანი ადამიანები არიან. მას შემდეგ, რაც სოციალურ ქსელში თქვენთვის გავლენიანი ფიგურა გააზიარებს ვიდეოს, თქვენ და ათასობით ადამიანი დაუყოვნებლივ იწყებთ მის ატაცებას, ყურებასა და გაზიარებას.

საქართველოში არსებობს სპეციალური პლატფორმა influence.ge, რომელიც სთავაზობს კომპანიებს სპეციალურად მათთვის შერჩეულ ცნობილ, გავლენიან ადამიანებს. კომპანიები სოციალურ მედია პლატფორმაზე, ამ პირების მეშვეობით, გაწვდიან კონკრეტული პროდუქტის შესახებ ინფორმაციას, რის შემდეგაც იწყებთ ამ მოწოდებული მასალის შესახებ საუბარსა და მეგობრებთან გაზიარებას.

Influence.ge 1 წელზე მეტია, რაც ქართულ ბაზარზე გამოჩდნა. სააგენტო იყენებს influencer მარკეტინგს, რაც გულისხმობს, იმას, რომ სოციალური მედიის ფარგლებში, შეკრებილი ჰყავთ ისეთი გავლენიანი ადამიანები, ვისი აზრიც მნიშვნელოვანია საზოგადოებისათვის. გავლენიანებად ითვლებიან თავიანთ საქმეში პროფესიონალი ადამიანები, რომლებთაც ხახლის ნდობა აქვთ მოპოვებული და არა ისინი, ვისაც მხოლოდ გამომწერების არმია ჰყავს.

„Influencer-ი იყოფა მაკრო და მიკრო influencer-ად. მაკრო გავლენიანები არიან ისინი, ვისაც ბევრი გამომწერები ყავთ, მაგალითად: კიმ კარდაშიანი, ხოლო მიკრო influencer-ები არიანი ისინი, რომლებიც სპეციფიურად მუშაობენ . მაგალითად: ფოტოგრაფიის, კოსმეტიკის, კინოს მიმართულებით ანუ ისინი, რომლებიც არიან პროფესიონალები თავის საქმეში და ჰყავთ შედარებით მცირე გამომწერები. ჩვენ ორივეს ვიყენებთ“, – ამბობს სააგენტოს თანადამფუძნებელი გიო თუშურაშვილი.

კომპანია Socar-ის სოციალური კამპანია – #შენიგზა, რომელიც საზოგადოებრივი ცნობიერების ამაღლებას ემსახურება, ქვეითებს მოუწოდებს ისარგებლონ მიწისქვეშა გადასასვლელებით, ხიდებითა და ზებრა გადასასვლელებით, იმისათვის, რომ თავი საფრთხეში არ ჩაიგდონ და არ გადავიდნენ სამანქანო გზაზე. პროექტზე მუშაობდნენ კრეატიული სტუდია: ideaLIST, influence.ge და ციფრული სააგენტო: Elliot Webber.

#შენგზას Facebook-ზე 437 K ნახვა, 1.6 K გაზიარება და 5.2K ემოცია აქვს.

ქუჩაში – წინდებით სიარული, აბაზანის მიღება, საწოლზე ბალიშებით ჩხუბი, ფილმის ყურება და ტრენაჟორზე სირბილი. რაც შეიძლება გარეთ სიგიჟედ მოგეჩვენოთ, შიგნით ჩვეულებრივი ამბავია – სახლი თავისუფლებაა. ABK Comunnication-ის მიერ „არქი ჯგუფისთვის“ შექმნილი ვიდეორგოლმა დიდი აჟიოტაჟი გამოიწვია. ვიდრე, კომპანია გაამხელდა, რომ ეს არა უბრალო ვიდერგოლი, არამედ რეკლამაა, მან დიდი პოპულარობა მოიპოვა და ვერავინ ვერ აკავშირებდა თუ რა ხდებოდა ქალაქში. რუსულმა მედიამ ისიც კი დაწერა, რომ ამით ქართველი ბიჭი წყლის ფასის გაზრდას ან მის სულაც არ ქონას აპროტესტებდა და ა.შ. მაგრამ ეს არქი ჯგუფის შესანიშნავი რეკლამა იყო, რომელმაც Facebook-ზე 4 K ემოცია და 1.4 M ნახვა დააგროვა.

რაოდენობრივი კვლევა ადასტურებს, რომ ხალხის საუბარმა კამპანიაზე, ვიდეოზე თუ პროდუქტზე ორგანიზაციებს დიდი წარმატება მოუტანა. ორგანიზაციებმა კი ამით, მართეს და ცვალეს თქვენი ანუ აუდიტორიის გრძნობები, აზრები და ქცევები.

სწორედ ესაა ვირუსულობის ძალა – გავლენის მოხდენა აუდიტორიაზე.

კამპანიის შესწავლისას ჩატარებულმა კვლევებმა აჩვენა, რომ ვირუსულ მარკეტინგს ნამდვილად შეუძლია გავლენის მოხდენა როგორც მომხმარებლის ქცევებზე, ასევე გადაწყვეტილების მიღებაზე. აშკარაა, რომ მარკეტინგის ამ სტრატეგიას ხალხის ალაპარაკება და ვიდეოს „გავირუსება“ შეუძლია.

„ზოგადად, ვირუსული კამპანიის არსი ისაა, რომ ხალხი თავისით ჩაერთოს მასში. ჩვენ მოკლე დროში ვაწვდით მათთვის მისაღებ მოკლე მესიჯს, რომელსაც ჩვენი ძალისხმევის გარეშე იტაცებენ და ატრიალებენ სოციალურ ქსელში, ამიტომ თავიდანვე განსაზღვრული გვაქვს და ვიცით, რა შეიძლება გახდეს ვირუსული და რა არა. თუ ჩვენი ვიდეო წარმოადგენს რაიმეს ფრომოუშენს, მაშინ ვიცით, რომ ის ვირუსული არ გახდება და თუ გახდა მაშინ – გვიკვირს. ვირუსულობისთვის მთავარია დროულობა. თუ გინდა შექმნა რაიმე ვირუსული კონტენტი, უნდა დააკვირდე – რა არის მთავარი სასაუბრო თემა, რაზე ხუმრობენ სოც. ქსელში და ა.შ., ამის შემდეგ იგეგმება ჩვენი ვირუსული კამპანიები “, – ამბობს გიორგი ბერეჩიკიძე.

Elliot Webber-ი არის ციფრული სააგენტო, რომელმაც ideaLIST-თან და influence.ge-სთან ერთად კომპანია Socar-ისთვის შექმნა სოციალური კამპანია: #შენიგზა და #გაატარე.

კამპანიამ პოპულარობა ჩაშვებისთანავე მოიპოვა, რადგან ის ეხებოდა ისეთ პრობლემას, რომელიც ყველას გვაწუხებდა. გიორგი ბერეჩიკიძე Elliot Webber-ის წარმომადგენელის თქმით: „ვირუსულობისთვის ყოველთვის მთავარია იყო რელევანტური და ილაპარაკო ხალხის ენით ხალხთან, რათა თავის თავთან გაიგივება მოახერხონ და ემოციურად დავუკავშირდნენ კომპანიას. არ არის მნიშვნელოვანი კარგი ხარისხის კამერით გადაიღებ ვიდეოს თუ მაღალი ეფექტებით დაამონტაჟებ. მისი მთავარი იდეა ხალხის გარშემო გაერთიანება უნდა იყოს “.

Elliot Webber-ის წარმომადგენლის თქმით, კამპანიის პოპულარობის ერთ-ერთი მიზეზი ე. წ. ინფლუენსერების ჩართვაა, რაც გულისხმობს კლიპში მონაწილეობას ან მის გვერდზე ბმულის გაზიარებასა და საუბრის დაწყებას. ასევე მთავარია, სწორი გზებისა და ადგილების არჩევა, სადაც განათავსებთ თქვენს კლიპს, ვიდეო რგოლს.

ideaLIST-ის დამფუძნებლის ეკატერინე მახათაძის თქმით, ამ კამპანიის წარმატების საფუძველი კამპანიაში ვირუსის ჩადება იყო. კონკრეტულად, იმ კრეატიული იდეის გამოყენება, რაც მათ მოიფიქრეს ამ პროექტისთვის – ცეკვა „ხორუმით“ ზებრა გადასასვლელზე გადასვლა. ამ ფაქტმა ხალხი ე. წ. WOW მდგომარეობაში ჩააგდო, დაიწყეს სურათებისა და ვიდეოების გადაღება და სოც. ქსელებში ატვირთვა, რამაც ვირუსული გახადა ეს კამპანია.

კომპანია Socar-ს კამპანიამდე bad publisty ქონდა. სწორედ ამიტომ, კომპანიამ გადაწყვიტა დაეწყო ეს ვირუსული სოციალური კამპანია, ერთის მხრივ, გაეზარდა აუდიტორიის ლოიალურობა და მეორე მხრივ, აემაღლებინა ცნობადობა, რაც შემდგომ გარდაიქმნა პროდუქტის გაყიდვაში.

ვირუსულობა უკონტროლოა, ატაცებადია და ხშირია დეზინფორმაციის გავრცელების საუკეთესო საშუალებაა.

„ქმნი პროვოკაციულ კონტენტს – პროექტს, რომელიც „გააღიზიანებს“, წაახალისებს და აამოქმედებს შენს აუდიტორიას, რომ გააზიაროს ჩვენს მიერ შექმნილი ვიდეოს ბმული თავის პროფილზე. გაზიარება ვირუსულობის საფუძველია. არქი ჯგუფისთვის შექმნილი პროექტის იდეა იყო, რომ ჯერ ნაწილ-ნაწილ გაგვეშვა ეს უნცნაური ვიდეოები, რომლითაც ავალაპარაკებდით ხალხს. ამ იდეამ შედეგი გამოიღო, ხალხმა ლაპარაკი, გაზიარება, ვიდეოსა და ფოტოს გადაღება დაიწყო.  ამის შემდეგ, როცა პროექტმა მთელი საქართველო მოიცვა გამოვაჩინეთ თუ რა პროდუქტს ეხებოდა ეს ვიდეო – ანუ ვაჩვენეთ, რომ ეს არის „არქი ჯგუფის“ კორპუსი – სახლი, რომელიც თავისუფლებაა. თუ ამბობ და უთითებ ხალხს, რომ რეკლამას აკეთებ, ამით ვერ მოიზიდავ აუდიტორიას, ამიტომ თავიდან „ვაპარებთ“ უცნაურ ვიდეოებს და შემდეგ ვაჩვენებთ რეკლამას “, – განაცხადა ABK Communication-ის წარმომადგენელმა მიშკა სეხნიაშვილმა.

ABK Communication-ის წარმომადგენლების თქმით, საქართველოში ძირითადად გავლენიანი ადამიანების, ჰეშთეგების, ტოპ გვერდებისა და სოციალური მედია არხების საშუალებით ხდება ვიდეოების გავრცელება და გავირუსება.

ვირუსულობა გულისხმობს იმას, რომ თქვენ აზიარებთ ვიდეოს, პროექტის ან რეკლამის ბმულს თქვენსავე გვერდზე, გამოხატავთ ემოციას და ა. შ.

თემის შესწავლისას ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ სოციალურ ქსელში ხშირად ტრიალებს ვიდეო კლიპებისა და სურათების სახით შეთავაზებული რეკლამა, რომელიც იქცევს თქვენს ანუ აუდიტორიის ყურადღებას (98%) და ხშირად ხდებით მათი გამზიარებელი (62%), კამპანიის მონაწილე (57%) ან პროდუქტისა თუ მომსახურების მყიდველი (56%).

როგორც ჩვენმა კვლევითმა პროექტმა გვიჩვენა, ვირუსული მარკეტინგი სოციალური ქსელის მომხმარებლებზე გარკვეულ გავლენას ახდენს.

სოციალური ქსელის ყოველ კუთხეში თქვენთვის დაგებულია მახე კომპანიების მიერ. თუ მათ თქვენი ნდობა მოიპოვეს, იცოდეთ, რომ მათ შეუძლიათ ყველაფერი გაგაკეთებინოთ: იქნება ეს ყინულიანი წყლის თავზე გადასხმა და სოც. ქსელში გავრცელება თუ რაიმე სხვა.

ესაა ვირუსულობის ძალა – ძალა, რომელიც უკონტროლოა.

 

ნინო მიშველაძე, “საქართველოს უნივერსიტეტის” სტუდენტი

მასალა ქვეყნდება “საქართველოს უნივერსიტეტისა” და BPI-ს ერთობლივი პროექტის ფარგლებში