ელექტროენერგიის თვითწარმოება გულისხმობს პროცესს, როდესაც მომხმარებელი თავად ამონტაჟებს პატარა ელექტროსადგურს. დღესდღეობით ყველაზე მეტად გავრცელებულია 3 ტიპის განახლებადი ენერგია, კერძოდ მზის, ქარისა და ჰიდრო რესურსი. როგორც სემეკის ელექტროენერგიის დეპარტამენტის დირექტორის მოადგილე თორნიკე აფრიაშვილი აღნიშნავს, საქართველოში, მსოფლიოს სხვა ქვეყნების მსგავსად თვითწარმოების დროს მომხმარებელი ყველაზე ხშირად მზის ენერგიას იყენებს, რადგან მისი მონტაჟი უფრო მეტად მარტივი და ბიუჯეტურია.
„პირველ რიგში უნდა აღვნიშნოთ, რომ განახლებად ენერგიებს მიეკუთვნება ჰიდრო, მზე და ქარი, ასევე არის სხვა არაგავრცელებული ენერგიებიც, თუმცა ძირითადი მაინც ზემოთ ჩამოთვლილი სამი მიმართულებაა. რაც შეეხება საქართველოს მაგალითს, დღესდღეობით ძალიან პოპულარულია მზის ელექტროსადგურები, გამომდინარე იქიდან, რომ არის უფრო მარტივი სამონტაჟოა და ხელმისაწვდომობის ხარისხიც უფრო მაღალია. ნეტო აღრიცხვის სისტემაში არსებული დადგმული სიმძლავრის 95%-მდე არის მზის ელექტროსადგურები. ობიექტურობისთვის უნდა ითქვას, რომ განხორციელებულმა რეფორმება მიკროსადგურების სისტემაში ხელი შეუწყო როგორც დადგმული სიმძლავრეების ზრდას, ისე მონაწილეთა რაოდენობის მატებასაც.
რაც შეეხება მსოფლიო პრაქტიკას. ევროპულ ქვეყნებში საქართველოს მსგავსად დომინირებს მზის ელექტროსადგურები, ვინაიდან მისი განთავსება სახურავზეც კი შესაძლებელია. რაც შეეხება ქარის და ჰიდრო სადგურებს. მაგალითად, ქარის სადგურის დადგმის შემთხვევაში წინსწრებით აუცილებელია კვლევა შესაბამისი ადგილის, ასევე ზონებისა და ქარის მიმართულების შესწავლა, ხოლო ჰიდროელექტროსადგურებს წინასწარ სჭირდება მთელი რიგი პროცედურები სანამ მშენებლობა დაიწყება. აქედან გამომდინარე ეს პროცესიც სირთულეებთან და ბევრ ხარჯთან ასოცირედება. შესაბამისად საქართველოში და თითქმის ყველგან უფრო მეტად მზის ენერგიების გამოყენება ჭარბობს“. – აცხადებს თორნიკე აფრიაშვილი.
ცნობისთვის, სემეკის მიერ გამოქვეყნებული 2022 წლის საქმიანობის ანგარიშიდან ირკვევა, რომ საქართველოში 2022 წელს ნეტო–აღრიცხვის რეგულაციაში მოექცა 348 ახალი მიკროელექტროსადგური, ჯამური სიმძლავრით 17,931 კვტ. აღნიშნულ რეგულაციაში 2022 წლის ბოლოსთვის ჯამურად ჩართულია 717 მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგური, ჯამური დადგმული სიმძლავრით 35,676.3 კვტ.